3
بخش تحقیقات حشره‌شناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور
چکیده
سرخرطومی حنایی خرما، (Col., Dryophthoridae) Rhynchophorus ferrugineus Oliv.، یکی از مهمترین آفات نخیلات در قارههای آسیا، آفریقا و اروپا میباشد که برای اولینبار در سال 1369 در شهرستان سراوان خسارت آن روی درختان خرما گزارش شد. در طی سالهای 1386 تا 1387، بهمنظور بهبود کارایی تلههای فرمونی، آزمایشهای تلهگذاری صحرایی با طعمههای گیاهی مختلف در تلههای سطلی با پوشش مختلف و محل نصب متفاوت در نخلستانهای شهرستان سراوان انجام شد. نتایج نشان داد که تلههای طعمهگذاری شده با فرمون تجمعی و مغز درخت خرما از بیشترین میزان جلبکنندگی برای حشرات نر و ماده سرخرطومی حنایی خرما برخوردار بود. این موضوع نشان دهنده اثر تشدیدکنندگی بالای مغز درخت خرما روی فرمون تجمعی این حشره بود. همچنین تلههای فرمونی پوشیده شده با لیف خرما، بهطور معنیدار سبب افزایش جلب و شکار حشرات گردند. نتایج آزمایش نصب تله در محلهای مختلف نیز نشان داد که نصب تله فرمونی روی درختان مختلف و نیز میله فلزی از نظر جلب و شکار سرخرطومی حنایی خرما تاثیری نداشت، زیرا تلههای نصب شده در مکان های متفاوت از میزان جلبکنندگی یکسانی برای حشرات نر و ماده این آفت برخوردار بودند. بنابراین کاربرد بافت آوندی درخت خرما بههمراه فرمون و نیز پوشش بدنه تله با الیاف درختان خرما سبب افزایش کارایی تلههای فرمونی سرخرطومی حنایی خرما میگردد.
)