اثرات کشندگی و جانبی کنهکش اسپیرودیکلوفن و اسپیرومسیفن روی کنه تارتن دو لکهای Tetranychus urticae Koch و شکارگر آن Neoseiulus californicus McGregor (Acari: Phytoseiidae)
1
گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی اراک، واحد اراک
2
گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
3
گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز
چکیده
سمیت حاد دو آفت کش اسپیرودیکلوفن و اسپیرومسیفن علیه مراحل مختلف سنی تخم و ماده بالغ کنه تارتن دولکهای (Koch) Tetranychus urticae روی گیاه لوبیا در شرایط آزمایشگاه بررسی شد. آزمایشها در شرایط دمایی ċ2±27، رطوبت نسبی 5±70% و دوره نوری 16:8 (تاریکی: روشنایی) بررسی شد. اثر باقی مانده دو آفتکش روی مادههای بالغ نیز ارزیابی شد. زیست سنجی به روش غوطه ورسازی برگ در پنج غلظت مختلف برای آفت کش اسپیرودیکلوفن (416، 87/86، 11/18، 78/3، 79/0)، (26/3، 63/1، 83/0، 41/0، 21/0) و اسپیرومسیفن (260، 27/51، 10/10، 07/4، 39/0)، (56/1، 53/0، 18/0، 06/0، 02/0) به ترتیب برای مرحله تخم و ماده بالغ انجام شد و سپس مقادیر LC50 و LC90 بهوسیله آنالیز پروبیت تایید شد. مقادیر LC50 آفت-کش اسپیرودیکلوفن برای مرحله تخم و کنه ماده بالغ به ترتیب 06/2 و 68/28 و برای آفتکش اسپیرومسیفن به ترتیب برابر 24/0 و 28/14 پیپیام بود. همچنین اثر باقیمانده دو آفتکش فوق روی مرحله کنه ماده بالغ آفت و کنه شکارگرش Neoseiulus californicus McGregor بررسی شد. اثر غلظت حاصل از LC90 هر دو آفت کش روی مرگ و میر کنه آفت و شکارگر بین روزهای اول و 14 به دست آمد. دادههای آماری حاصل از این آزمایش نشان داد که به طور کلی هر دو آفتکش به خصوص اسپیرومسیفن سمیت بالایی روی مرگ و میر کنه ماده بالغ آفت و اثر سمیت کمی روی کنه شکارگر دارند. بعد از گذشت هفت روز تیمار شدن با دو آفتکش اسپیرومسیفن و اسپیرودیکلوفن مرگ و میر کنه ماده بالغ آفت به ترتیب 6/56 و 3/78 درصد و 14 روز بعد این مقادیر به ترتیب برابر 6/46 و 6/51 درصد برای کنه آفت به دست آمد. کاربرد این دو آفت کش بعد از گذشت دو هفته با وجود تاثیر بالا در کنترل جمعیت کنه تارتن دو لکهای، هیچ تاثیر منفی روی جمعیت کنه شکارگر نداشت.