3گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
چکیده
به منظور دستیابی به ترکیبات کم خطر برای انسان و محیط زیست سمیت تنفسی پنج ترکیب ترپنوییدی گیاهی شامل کارواکرول، میرتول، منتول، کامفن و آلفاپینن روی حشرات کامل Callosobruchusmaculatus (F.) به عنوان یکی از مهمترین آفات انباری مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در دمای 2±30 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5±60 درصد و تاریکی انجام شد. هر ترکیب در شش غلظت و پنج تکرار بههمراه شاهد مورد بررسی قرار گرفت. غلظتها با توجه به آزمایشات اولیه انتخاب شدند و برای ترکیبات مختلف متفاوت بودند. نتایج نشان داد که همه ترکیبات مورد مطالعه بهطور معنی داری باعث مرگ و میر آفت شدند. از بین ترکیبات مورد مطالعه، میرتول بیشترین سمیت را روی حشرات کامل این آفت داشت به طوری که LC50 محاسبه شده برای این ترکیب معادل 05/47 میکرولیتر بر لیتر هوا بود در حالی که LC50 برای ترکیبات کارواکرول، منتول، کامفن و آلفاپینن به ترتیب معادل 53/51، 39/107، 35/61 و 41/57 میکرولیتر بر لیتر محاسبه شد. با توجه به کم خطر بودن این ترکیبات برای انسان به نظر می رسد این ترکیبات می توانند در برنامه های مدیریت آفات انباری مورد استفاده قرار گیرند.