1
دانشجوی دکتری حشره شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک
2
گروه گیاه پزشکی آموزشکده عالی امام خمینی، کرج
چکیده
این پژوهش در سال های 89-1388 به منظور بررسی اثرات تلفیقی دزهای مختلف اشعه‌گاما و مقادیر مختلف خاک دیاتومه بر درصد تلفات حشرات کامل شپشه قرمز آرد Tribolium castaneum Herbst در شرایط آزمایشگاهی (دمای C°27، رطوبت %5±60 و تاریکی) انجام گردید. در انجام این آزمایش 20 عدد حشره کامل همسن‌سازی شده شپشه قرمز آرد پس از پرورش، همراه با 50 گرم بذر نیم کوب ذرت به عنوان بستر تغذیه آن، در معرض دزهای 100، 500 و 1000 گری اشعه گاما و مقادیر 5/0، 1 و 5/1 گرم بر کیلوگرم خاک دیاتومه قرار‌گرفتند و درصد تلفات آنها پس از گذشت زمان‌های 1، 2، 7، 14، 21، 28، 35 و 42 روز ثبت و با شاهد مقایسه گردید.
نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد بین مقادیر مختلف خاک‌دیاتومه و دزهای اشعه‌گاما و اثرات تلفیقی آنها در اکثر روزهای پس از تیمار تفاوت معنی‌داری (در سطح %5) وجود داشت. بررسی و مقایسه میانگین مقادیر مختلف خاک‌دیاتومه حاکی از آن بود بیشترین درصد تلفات حشرات کامل مربوط به غلظت 5/1 گرم بر کیلوگرم خاک‌دیاتومه در روز 35 و بیشترین درصد تلفات تیمار اشعه مربوط به دز 1000 گری اشعه گاما در همین روز به ثبت رسید. در بررسی میانگین اثرات تلفیقی خاک دیاتومه و اشعه گاما بیشترین درصد تلفات حشرات کامل در روزهای 28 و 35 در ارتباط با دزهای 1و 5/1 گرم بر کیلوگرم خاک‌دیاتومه همراه با سطوح 500 و 1000 گری اشعه‌گاما به ثبت‌رسید. لذا تلفیق غلظت یک گرم بر کیلوگرم خاک دیاتومه همراه با دز 500 گری اشعه گاما به عنوان بهترین تیمار در این آزمایش معرفی میگردد.
)