1دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته حشره شناسی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک
2بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران
3گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک
چکیده
سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات،Callosobruchus maculatus(Fabricus)، مهم‌ترین آفت انباری حبوبات است که با تغذیه از دانه‌های حبوبات موجب خسارت‌های سنگین می‌شود. تحقیقات نشان داده است که گاز ازن می‌تواند موجب مرگ و میر در حشرات کامل تعدادی از گونه های آفات انباری شود. لذا در این تحقیق اثرات کشندگی گاز ازن به صورت استفاده در فضای کاملا عایق علیه مراحل مختلف زیستی سوسک چهار نقطه ای حبوبات مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق اثر غلظت‌های 3500، 5000 و 6500 پیپیام از گاز ازن علیه مرحله تخم (روی لوبیا چشم بلبلی) و غلظت‌های 3500، 5000 و 6500 پیپیام علیه مرحله لاروی (روی لوبیا چشم بلبلی، ماش و نخود) سوسک چهارنقطه‌ای حبوبات و غلظت‌های 700، 1200 و 1700 پیپیام گاز ازن علیه حشرات کامل (روی لوبیا چشم بلبلی) سوسک چهارنقطه‌ای حبوبات مورد آزمایش قرار گرفت. همچنین اثر نفوذ پذیری گاز ازن در عمق‌های 20، 40 و60 سانتی‌متر توده لوبیا چشم بلبلی، ماش و نخود، در زمان‌های مختلف ازندهی (10، 20، 30 و 60 دقیقه) روی حشرات کامل سوسک چهارنقطه‌ای حبوبات به‌طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفتند. علاوه بر این اثرغلظت‌های مختلف گاز ازن (5500، 6500 و 7500 پیپیام) روی جوانه‌زنی لوبیا چشم‌بلبلی، ماش و نخود مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج آزمایش‌های انجام شده روی مراحل مختلف رشدی سوسک چهارنقطه‌ای حبوبات که به‌طور مستقیم در معرض گاز ازن قرار گرفتند نشان داد که، غلظت 6500 پیپیام از گاز ازن موجب 8/54 درصد تلفات در تخم و به ترتیب 100%، 28/93 و 10/36 درصد تلفات در لاروهای آفت در لوبیا چشم بلبلی، ماش و نخود گردید. غلظت 1700 پیپیام ازگاز ازن نیز موجب 97 درصد تلفات در حشرات کامل شد. آزمایش‌های بررسی میزان نفوذ گاز ازن به عمق توده حبوبات مختلف نشان داد که مدت 20 دقیقه ازن دهی روی حشرات کامل C. maculatus که در عمق 60 سانتی‌متری توده ماش، لوبیا چشم بلبلی و نخود قرار داشتندبه ترتیب موجب 25/76، 50/92 و 100 تلفات گردید. ازندهی به مدت 30 دقیقه موجب مرگ و میر 100% حشرات کامل C. maculatus در عمق 60 سانتی‌متری تمامی حبوبات شد. همچنین غلظت‌های مختلف گاز ازن اثر نا مطلوبی روی جوانه‌زنی بذور حبوبات نداشته است.
ابتدای صفحه