1گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک
2گروه حشره شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران
3موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران
4مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
چکیده
اسانسهای گیاهی بهعنوان جایگزین مناسبی برای سموم شیمیایی قلمداد میشوند. شب پره هندی Plodia interpunctella Hubner یکی از آفات مهم محصولات انباری است. در این تحقیق اثر اسانس 18 گیاه دارویی بر شاخصهای تغذیهای لارو 15 روزه این آفت بررسی شد. شاخصهای نرخ رشد نسبی (RGR)، نرخ مصرف نسبی، کارآیی تبدیل غذای خوردهشده و شاخص بازدارندگی تغذیه برای ارزیابی اثر ضدتغذیه ای اسانس در مدت سه روز تعیین شدند. در این آزمایش ها هر تیمار شامل 20 میکرولیتر از محلول های 3، 12 و 24 پی پی ام روی یک گرم غذا بود. این تحقیق در قالب طرح کاملا تصادفی و آزمایش فاکتوریل در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد اسانس ها بر شاخص های رشد نسبی و کارایی تبدیل غذای خورده شده نسبت به شاهد اثر معنی داری نداشتند. نرخ مصرف نسبی در همه اسانس ها بهجز آویشن برگ باریک (Ziziphora clinopodioides Lam.) به طور معنی داری کاهش یافت. در مورد هر چهار شاخص با افزایش غلظت اسانس اثر معنیداری مشاهده نشد. نتایج نشان می دهد که کاهش نرخ مصرف نسبی در تیمارها به دلیل وجود بازدارندگی تغذیه ایجاد شده توسط اسانسها میباشد. بازدارندگی تغذیه در همه اسانسها مثبت بود و آویشن برگباریک کمترین میزان بازدارندگی تغذیه را داشت. بیشترین میزان بازدارندگی تغذیه در گیاهان نعنا فلفلی (Mentha piperata L)، دارچین (Cinnamomum zelanicum Bl.)، گل آروونه (Salvia multicaulis Vahl.)، بادرنجبویه (Melissa officinalis L.)، بومادران گلسفید (Achillea millefolium L.) و زیره (Carum carvi L.) مشاهده شد. این اسانس ها در غلظت های بسیار پایین یعنی 06/0، 24/0 و 5/0 میلی گرم بر کیلوگرم غذا اثر بازدارندگی تغذیه را نشان دادند که بیانگر کارآیی بسیار بالای این ترکیبات در کنترل شب پره هندی می باشد
ابتدای صفحه