1
موسسه تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری کشور، اهواز
2
گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز
چکیده
کرم میوهخوار خرما، Batrachedra amydraula، یکی از مهمترین آفات خرما در استان خوزستان میباشد. در این تحقیق طی سالهای1382-1384 از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای یا ناحیهای برای بررسی مدل ژئواستاتیستیکی پراکنش آن استفاده شد. محلهـای نمونهبرداری شامل 65 پلات از طول جغرافیایی حداقل 59/29 تا حداکثر 08/32 و عرض جغرافیایی حداقل 8/48 تا حداکثر 10/50 در استان خوزستان واقع گردیدهاند. واریوگرافی پراکنش شدت آسیب آفت در مناطق مختلف مورد مطالعه بر اساس مدلهای کروی، نمایی، خطی، خطی تاسیل و گوسی برازش گردید و بر اساس آن نقشه کریجینگ پراکنش آن ترسیم شد. نتایج نشان داد که مدل واریوگرافی پراکنش کرم میوهخوار در طی سه سال به حالت نمایی برازش مناسبتری نسبت به سایر مدلها نشان میدهد. میزان اثر قطعهای مدل نیز به ترتیب سه سال 52/0، 43/0 و 47/0 بهدست آمد که بیانکننده کم بودن خطای برآورد شدت آسیب آفت در فواصل کمتر از حد فاصله نمونهبرداری میباشد. دامنه موثر واریوگرام به ترتیب در سه سال معادل 5/239، 2/228 و 8/354 کیلومتر است که در فواصل بیشتر از این حد کمترین همبستگی بین دادههای شدت آسیب آفت باقی میماند. آستانه مدل به ترتیب معادل 047/1، 855/0 و 152/1 میباشد که نشان دهنده نسبت پوشش ناحیه از جمعیت آفت در سالهای انجام تحقیق است. نتایج این تحقیق میتواند روشی دقیق، آسان و کمهزینه برای ارزیابی شدت آسیب کرم میوهخوار خرما در مدیریت تلفیقی آن ارائه نماید.